เมื่อยังไม่มีใครร่วมแสดงความเห็น  แนวคิดเบื้องต้นของผม  เราจะคิดให้ง่ายขึ้นได้ไหมครับว่าการรบระหว่างฝ่ายเหนือกับฝ่ายใต้ก็คือเรื่องของ "รัฐบาล" กับ "กบฏ" นั่นเอง  ฝ่ายเหนือซึ่งเป็น "รัฐบาล" หรือผู้กุมอำนาจของประเทศโดยรวมมาก่อนก็ย่อมจะมีความพร้อมในหลายๆ ด้านมากกว่า  ขณะที่ฝ่ายใต้ซึ่งเป็น "กบฎ" ต้องมาเริ่มนับหนึ่งกับการจัดตั้งกองทัพขึ้นมาใหม่  กำลังทหารยังกระเดียดไปทางพลเรือนติดอาวุธ (Militia) เท่าที่รวมกำลังกันจนได้ชัยชนะในช่วงแรกๆ ก็นับว่าเก่งแล้ว

ลองเปรียบเทียบกับการ "กบฎ" หรือสงครามกลางเมืองในที่อื่นๆ ในยุคสมัยอื่นๆ  หากฝ่าย "กบฎ" ไม่ได้มีกำลังหลักที่แยกออกมาจากกองทัพรัฐบาล หรือไม่ได้รับการสนับสนุนจากนอกประเทศ  ก็ไม่ค่อยจะมีเครื่องแบบเป็นเรื่องเป็นราวมากนัก  อย่างในภาพยนตร์เรื่อง Land and Freedom ซึ่งเกี่ยวกับสงครามกลางเมืองในสเปน  พวกฝ่ายซ้ายกลุ่มเล็กกลุ่มน้อยก็ไม่ได้มีเครื่องแบบเป็นเรื่องเป็นราว  คงมีแต่ทหารฝ่ายรัฐบาลกับฝ่ายซ้ายกลุ่มที่ได้รับการสนับสนุนจากรัสเซียเท่านั้นที่มีเครื่องแบบ

ที่ผมลองนึกๆดูนี้ยังไม่ได้มั่นใจร้อยเปอร์เซนต์  ใครมีหลักฐาน-เหตุผลที่จะสนับสนุนหรือคัดค้านอย่างไรก็ตามอัธยาศัยครับ

นำภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ตมาให้ชมกันดีกว่า

ภาพแรก ตัวอย่างเครื่องแบบของฝ่ายเหนือที่ค่อนข้างจะเนี้ยบ

มาดูของฝ่ายใต้กันบ้าง  สังเกตความแตกต่างระหว่างคนกลางที่นั่งเล็งปืนกับคนที่ยืนบรรจุกระสุนนะครับ  คนกลางเป็นทหารในช่วงปีแรกๆซึ่งยังแต่งเครื่องแบบสีเทาเต็มตัว  ส่วนคนทางขวาเป็นชุดในช่วง 2-3 ปีหลัง  ซึ่งชุดออกแนวชาวบ้านๆ ซะแล้ว   อาจจะเนื่องด้วยการรบที่ยืดเยื้อกับกำลังทหารที่เพิ่มขึ้น  ประกอบกับพื้นฐานทางด้านเกษตรกรรมอย่างที่ "คนเล่าเรื่อง" ว่า  ปีหลังๆเลยไม่เท่เหมือนปีแรกๆ

เห็นด้วยอย่างยิ่งครับ ผมเองก็ลืมในจุดนี้ไปเสียได้ สภาพกองทัพฝ่ายใต้คงไม่ต่างไปจากกองทหารสก็อตแลนด์ของวิลเลี่ยม วอลเลซในยุคกลางที่ต่อสู้กับพระเจ้าเอ็ดเวิร์ด ลองแชง  กองกำลังอาสาของฝ่ายอเมริกาในสงครามเอกราช กองทัพแดงของเหมาในสงครามชิงแผ่นดิน และกองทัพเวียดกงที่ต่อสู้กับเวียดนามใต้และสหรัฐอเมริกาหรอกครับ

สิ่งหนึ่งที่ยืนยันว่าฝ่ายใต้น่าจะขาดแคลนยุทธปัจจัย ก็คือ ฉากจบของหนังเรื่อง Glory ที่ฝ่ายใต้ฝังศพทหารฝ่ายเหนือ โดยพวกเขาได้ยึดเอารองเท้าจากผู้ตายไปหมดก่อนฝัง  ก็คงเอาไปใช้งานนั่นเองครับ

 ทหารฝ่ายใต้เรียกว่าขาดงบประมาณเพราะเป็นรัฐที่ทำแต่การเกษตรเสียส่วนใหญ่ ไม่เหมือนทางเหนือที่เป็นเขตเศรษฐกิจอุตสาหกรรมมีเงินงบประมาณมากกว่า และด้วยเหตุที่ทางใต้ทำเกษตรจำเป็นต้องใช้แรงงานทาสจึงไม่ต้องการให้มีการเลิกทาส การรวมตัวเพื่อแยกตัวจากฝ่ายเหนือทำได้ไม่นานก็ประกาศสงคราม การเตรียมความพร้อมด้านกองทัพจึงยังไม่เต็มที่ ทั้งในเรื่องอาวุธ เครื่องแบบ สังเกตให้ดีทหารฝ่ายใต้นอกจากจะใส่เสื้อผ้ากันตามมีตามเกิดแล้ว ทหารที่ใส่เครื่องแบบเต็มยศอย่างนายทหารเครื่องแบบจะไม่เหมือนกันแล้วแต่รัฐไหนมีเครื่องแบบแบบไหนก็ใส่แบบนั้น ไม่มีเครื่องแบบทางการของทหารฝ่ายใต้

ดูคลิปจากภาพยนตร์เรื่อง Gettyburg ฉากนี้  (นาทีที่ 5) จะเห็นชัดว่ามีการจับภาพทหารฝ่ายใต้เดินทัพด้วยเท้าเปล่าเหมือนผู้กำกับตั้งใจให้เห็นถึงความไม่พร้อมและขาดแคลนของฝ่ายใต้ ถ้าดู Gettyburg ทั้งเรื่องจะเห็นเครื่องแบบทหารฝ่ายใต้ที่หลากหลายมาก และเกือบจะทุกเรื่องเช่นกัน

http://www.youtube.com/watch?v=sDyqNhXrArU&feature=related

คลิปตามที่คุณหมาป่าดำอ้างถึงครับ