Born on the fourth of july

เกิดวันที่ 4 กรกฎาคม

เรื่องจริงจากชีวิตทหารผ่านศึกเวียตนาม

เรื่องนี้ออกฉายตั้งแต่ปี 1989 กำกับโดย โอลิเวอร์ สโตน แสดงนำโดย ทอม ครูซ

เป็นหนังที่ดัดแปลงมาจากหนังสือชีวิประวัติของ รอน โควิก อดีตทหารผ่านศึกเวียตนาม ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นนักต่อต้านสงคราม และเขาเกิดในวันที่ 4 กรกฎา ซึ่งเป็นวันชาติของอเมริกาพอดี

หนังเล่าตั้งแต่ชีวิตวัยเด็กของ โควิก ตามประสาเด็กๆ ที่ชอบเล่นเป็นทหารกัน ช่วงวันชาติของอเมริกา มีขบวนแห่เฉลิมฉลอง และมีทหารผ่านศึกร่วมขบวนเป็นภาพที่ฝังใจเขาอยากเป็นวีรบุรุษแบบทหารผ่านศึกเหล่านั้นบ้าง เมื่อเข้าสู่ช่วงวัยเรียน เขาเป็นนักกีฬามวยปล้ำของ รร. ตั้งใจฝึกซ้อมตามประสาวัยรุ่นที่อยากเก่งอยากดัง พอใกล้จบการศึกษา รร. นายทหารส่งทหารมาแนะแนวการศึกษาต่อที่ รร. นายทหาร และแน่นอนลูกผู้ชายแบบเขาไม่พลาดอยู่แล้วที่จะเลือกเส้นทางชีวิตนี้

จากนั้นหนังตัดมาเป็นช่วงเขาถูกส่งไปเวียตนามเลย ในบทแปลภาษาไทยบอกว่าเขาเป็นแค่นายทหารชั้นประทวน แต่จริงๆ เขาเป็นนายร้อยนาวิกโยธิน และดูเหมือนจะไม่ถูกดวงกับการเป็นทหาร เขาต้องพบกับเรื่องเลวร้ายในการเป็นทหาร ทั้งการฆ่าหมู่ชาวบ้านเวียตนามที่บริสุทธิ์ การยิงเพื่อนทหารด้วยกันเองตายในระหว่างการปะทะ และที่เลวร้ายสุดคือเขาได้รับบาดเจ็บจากการรบ จนเป็นอัมพาตตั้งแต่ช่วงล่างลงไป

ช่วงอยู่ใน รพ. ทหารผ่านศึกดูแล้วน่าตกใจว่ารพ. ทหารผ่านศึกอเมริกาทำไมแย่ถึงขนาดนั้น ทั้งสกปรก เครื่องไม้เครื่องมือก็ขาดแคลน ทหารที่ป่วยก็แอบเสพยาเสพติดกัน มีพยาบาลขายตัวให้กับทหารที่ป่วย พวกพลเปลแอบเล่นการพนันกันไม่ใส่ใจดูแลผู้ป่วย

แต่โควิก ยังไม่ยอมแพ้ต่อชะตาชีวิต ยังมุ่งมั่นที่จะเดินให้ได้และรักต่อประเทศชาติไม่เปลี่ยนแปลง ต่อมาเขาก็เดินได้ โดยใช้ไม้เท้าทั้งสองข้างแทนขา แต่น่าเสียดายที่เขาใจร้อนไป เลยพลาดล้มขาหักซ้ำอีก หมดสิทธิ์ที่จะเดินได้ ต้องนั่งรถเข็นอย่างเดียว

เมื่อเขากลับบ้าน ต้องพบกับสภาพสังคมที่เปลี่ยนไปมาก เป็นช่วงยุคของฮิปปี๊และการต่อต้านสงครามเวียตนาม ในวันที่ 4 กรกฏา ซึ่งเป็นวันชาติเขาได้ร่วมขบวนแห่ของเมืองในฐานะวีรบุรุษ แต่ไม่ได้รับการชื่นชมอย่างที่เขาเคยเห็นในตอนเด็กๆ ผู้คนบางส่วนโห่ไล่ประท้วงสงครามกัน ภายในครอบครัวเขาเริ่มทะเลาะกับน้องชายที่เข้าร่วมการประท้วงสงคราม ในขณะที่เขาเอาแต่พูดถึงเรื่องการรักชาติเสียสละ "ถ้าไม่รักชาติก็ออกไปจากประเทศนี้" (ประโยคนี้คุ้นๆ กับการเมืองไทยช่วงนี้) ส่วนน้องชายเขาก็อธิบายเหตุผลของการประท้วงว่าไม่อยากให้ส่งคนอเมริกาไปรบให้เสียเลือดเนื้อ ไปรบ แล้วต้องกลับมาแบบสภาพพี่ชายเขาอย่างนั้นหรือ

ชีวิตเขาเริ่มแย่ลง เที่ยวเตร่เมามาย รู้สึกว่าไม่มีใครเห็นค่า อยากได้ร่างกายกลับคืนมาเป็นปกติ จนเริ่มทะเลาะมีเรื่องไปเรื่อย ช่วงนี้น่าเห็นใจบทบาทของพ่อเขามาก ที่ไม่เคยปริปากว่าและพร้อมดูแลลูกชายทุกอย่าง ไม่เหมือนกับแม่ของเขาที่ดูเหมือนจะยอมรับสภาพเขาไม่ได้ ทั้งที่เคยส่งเสริมผลักดันเขามาตลอดตั้งแต่เด็กให้ทะเยอทะยาน ช่วงนี้ผมชอบฉากที่ทหารนาวิกโยธินคนหนึ่งพูดกับเขาว่าไปรบพิการกลับมาต้องนั่งรถเข็นใช่ว่าจะมาเรียกร้องให้คนสงสารเห็นใจ เราเป็นนาวิกโยธินต้องหยิ่งสู้ชีวิตเข้าไว้

เขาเปลี่ยนบรรยากาศชีวิตไปเที่ยวเม็กซิโก ที่รวมของเหล่าทหารผ่านศึกพิการ นอนกับหญิงบริการ(ก่อนหน้าเขายังไม่เคยนอนกับผู้หญิงเลย) เขานึกว่าเธอจะรับสภาพเขาได้ แต่ก็ผิดถนัดพวกหญิงบริการทำเพื่อเงินเท่านั้น ไม่ได้รักเขาจริง เขาเมาหนักมากขึ้น ทะเลาะกับเพื่อนทหารที่นั้งรถเข็นด้วยกัน จนคิดได้ว่าทำไมมาปล่อยชีวิตให้แย่ขนาดนี้  เขาเริ่มชีวิตใหม่ โดยไปขอโทษต่อพ่อแม่และภรรยาของทหารที่เขายิงจนเสียชีวิต และร่วมขบวนการประท้วงสงครามเวียตนามในสมัยประธานาธิบดีนิกสัน

ฉากจบเขาได้รับการให้ขึ้นปราศรัยต่อต้านสงครามต่อหน้าฝูงชน

เรื่องนี้ผมดูตั้งแต่เข้าฉายในโรงภาพยนตร์ ส่วนดีวีดี ตอนนี้หายากหน่อย ตั้งใจจะเขียนเรื่องนี้ในวันที่ 4 ก,ค, ที่ผ่านมา แต่ไม่ทัน

หนังสือชีวประวัติของเขามีการแปลเป็นภาษาไทย ผมเคยซื้อเก็บไว้ แต่ลอยไปกับน้ำช่วงหลายปีก่อนที่น้ำท่วมหนักทั่วประเทศ

ช่วงสงครามอิรักครั้งแรก โควิก ออกโรงประท้วงสงครามเต็มที่เพราะกลัวจะซ้ำรอยกับสงครามเวียตนาม แต่ผิดคาด สงครามสมัยใหม่เปลี่ยนรูปแบบการรบไป ทหารอเมริกาเสียชีวิตไม่กี่คนเอง

เรื่องนี้ก็เป็นตัวอย่างที่ดีให้กับคนที่อยากเป็นทหารนะครับ ว่าชีวิตทหารจะไม่ใช่ สวมเครื่องแบบเท่ห์ หรือไปรบเป็นฮีโร่ กลับมาได้มีอำนาจเป็นใหญ่เป็นโต ถ้าต้องไปเจอกับสภาพแบบนี้จะยังรักชาติกันอยู่ไหม

เคยได้ยินเรื่องว่ามีทหารไทยคนหนึ่ง ไปรบขาขาดกลับมา ใส่ขาเทียมขี่มอเตอร์ไซด์ส่งของเลี้ยงชีพ วันหนึ่งโดนรถเฉี่ยวล้มที่สี่แยก คนมามุงดูแล้วก็หัวเราะขำกัน นี่แหละครับชีวิตผู้เสียสละ

ส่วนเพื่อนผมอีกคนได้เป็นนายทหารจบจาก รร.นายทหารที่ทุกคนอยากเข้า แต่เป็นอะไรที่เพื่อนทุกคนถามว่า ข้าศึกมาจะไว้ใจได้ไหม ส่วนผมสภาพร่างกายไม่อำนวยเกณฑ์ทหารเขาก็ไม่เอา พอร่างกายดีไปสมัครทหารพรานก็ไม่ได้อีก ทุกวันนี้เลยวัยได้แต่นั่งทำใจ หนทางที่เราจะช่วยเหลือประเทศชาติยังมีอีกหลายทาง

อีกประเด็นของหนังคือ สงครามไหนที่ควรส่งทหารไปรบ และรบด้วยวิธีแบบไหน เหมือนอย่างเช่นสงครามเวียตนามทำไมคนอเมริกันประท้วงต่อต้าน แต่สงครามอิรักกลับไม่มีคนต่อต้านสักเท่าไร

ชมคลิปตัวอย่างภาพยนตร์กันครับ

http://www.youtube.com/watch?v=t8NR6n1nRMI