คือว่า ผมได้อ่านบทความเกีค่ยวกับภาพยนตร์ประวัติศาสตร์หลายเรื่องแล้ว ผู้เขียนบางท่านได้บอกว่าภาพยนตร์เรื่องนี้แต่งเติมประวัติศาสตร์ เรื่องนั้นไม่ตรง หรือหนักๆ เข้าก็บอกว่าบิดเบือนประวัติศาสตร์

โดยส่วนตัวของผมนั้น  ได้พยายามศึกษาศาสตร์และศิลป์ด้านภาพยนตร์มาพอสมควร  จึงขอออกความเห็นแบบอ่อนหัดหน่อยเหอะครับเกี่ยวกับเรื่องนี้

ภาพยนตร์เกี่ยวกับประวัติศาสตร์นั้น แบ่งออกได้ 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ ภาพยนตร์ประวัติศาสตร์ และภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์  แบบเดียวกับนิยายนั่นแหละครับมีทั้งนิยายประวัติศาสตร์ และนิยายอิงประวัติศาสตร์ 

ภาพยนตร์ประวัติศาสตร์นั้นเดินเรื่องตามเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์สมชื่อ  เรื่องราว บุคคล เหตุการณ์ ทุกอย่างจะเป็นไปตามประวัติศาสตร์อย่างเต็มที่  อาจไม่ถึงขั้น 100 เปอร์เซ็นต์  แต่ก็จะแทบไม่มีสิ่งใดผิดแผกหรือแต่งเติมไปจากประวัติศาสตร์เลยแม้แต่น้อย  โดยทั่วไป ภาพยนตร์ประเภทนี้ มักจะถูกสร้างขึ้นด้วยพล็อตที่ไม่ซับซ้อนมากนัก  ถ้าเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์นั้นไม่ซับซ้อน  อย่างภาพยนตร์เรื่องสุริโยทัย ที่กว่า 90 เปอร์เซ็นต์เป็นไปตามประวัติศาสตร์หมด  ผู้กำกับ คนเขียนบทจะแต่งเติมสิ่งต่างๆ ลงไปแต่น้อย เพื่อคงเรื่องจริงให้มากที่สุด

ส่วนภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์นั้นเป็นไปตามชื่อครับ  คือว่าเอาเหตุการณ์หลักๆ หรือสิ่งที่ปรากฎในประวัติศาสตร์มาสร้างเรื่องราว บุคคล และอื่นๆ เพิ่มเติมให้เกิดสีสัน ความสนุกสนาน และอาจแทรกความคิดหรือจินตนาการบางอย่างลงไปในภาพยนตร์ จนหลายครั้งเรื่องราว เหตุการณ์และบุคคลนั้นเกินเลยความเป็นจริงไปมาก  ภาพยนตร์ประเภทนี้จะถูกสร้างออกมาค่อนข้างเยอะ  เพราะสามารถดำเนินเรื่องได้อย่างสนุกสนานกว่าและถูกตีกรอบน้อยกว่า อย่างภาพยนตร์เรื่องบางระจันก็เป็นภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์ ที่เอาเฉพาะพล็อตหลักๆ ของเหตุการณ์ในค่ายบางระจันมาเป็นหลัก  และสร้างเรื่องราวให้เป็นไปอย่างมีสีสันตามจินตนาการของผู้กำกับและคนเขียนบท

ดังนั้น ต้องยอมรับครับว่าภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์เขาทำเพียงอ้างอิงประวัติศาสตร์ เอาเฉฮพาะพล็อตของเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์มาใช้  เนื้อเรื่อง การดำเนินเรื่องจะไม่ผูกมัดกับเรื่องราวในประวัติศาสตร์มากนัก  เน้นไปที่ความสนุกสนาน ความบันเทิง  ซึ่งนับเป็นจุดขายที่สำคัญของพาณิชย์ศิลป์ชนิดนี้  ส่วนการที่จะแยกว่าเรื่องไหนเป็นประวัติศาสตร์เรื่องไหนอิงประวัติศาสตร์  คงไม่ยากที่ท่านผู้วิจารณ์จะแยกออกนะครับ

เพราะฉะนั้น การวิจารณ์ภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์นั้น ผมคิดว่าควรเน้นไปที่เนื้อหา การเดินเรื่อง และอื่นๆ ของตัวภาพยนตร์มากกว่าที่จะเน้นการบอกว่าตรงหรือไม่ตรงประวัติศาสตร์เพียงใด  ผมคิดว่าจะเหมาะสมกว่านะครับ  เหมือนกับที่เราวิจารณ์ภาพยนตร์แนวไซไฟว่าโม้  ไม่เป็นจริง  ก็ในเมื่อมันเป็ฯแนวไซไฟ  แล้วมันจะเป็นจริงได้ยังไงล่ะครับ

หวังว่าคงไม่ได้เป็นการสอนหนังสือสังฆราชนะครับ  และหวังว่าจะไม่ใช่การเสียมารยาทด้วย ไว้มีโฮกาส ผมจะขอส่งข้อเขียนวิจารณ์ภาพยนตร์เกี่ยวกับประวัติศาสตร์มาร่วมด้วยนะครับ ขอบคุณมากครับ