ถ้าผมจะถามว่า ในชีวิตนี้ใครไม่เคยเห็นขบวนเสด็จของเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินบ้าง? ผมวาคงมีน้อยคนที่ไม่เคยเห็นขบวนเสด็จอย่างนั้น แล้วถ้าผมถามต่อไปว่า รู้หรือเปล่าว่าธรรมเนียมที่ราษฎรสามารถเฝ้ารับเสด็จได้โดยไม่ต้องหลบๆซ่อนๆกันนั้น เริ่มขึ้นเมื่อไหร่?ก็ไม่รู้ว่าจะมีใครตอบได้บ้างนะครับ

เอาล่ะ ไม่ให้เสียเวลาเเละเยิ่นเย้อมากนัก ธรรมเนียมการเฝ้ารับเสด็จตามรายทางของราษฎรไทยนั้นเกิดขึ้นมานานมาแล้ว เพียงแต่ว่าในสมัยโบราณนั้น ราษฎรไม่มีสิทธิได้อยู่ใกล้เส้นทางเสด็จนัก หรือหากอยู่ใกล้ก็ต้องรีบปิดประตูหน้าต่างบ้านแอบกับให้จ้าล่ะหวั่น เพราะขืนใครเผลอแหลมหน้า คงมีหวังได้ตาบอดกันแน่ครับ อย่างการเสด็จพระราชดำเนินทั้งทางบกและทางน้ำนั้น เจ้าหน้าที่ในวังฝ่ายที่มีหน้าที่เกี่ยวกับการถวายอารักขาต่างก็ต้องแข็งขันในการทำหน้าที่อย่างดีที่สุด ตัวอย่างง่ายๆ ถ้าจะเสด็จทางบกนั้น จะมีเจ้าหน้าที่ขี่ม้านำริ้วตรวจทางไปก่อน ซึ่งถ้าเทียบกับปัจจุบันก็คืรถกรุยทางนี่แหละ โดยที่ม้านำริ้วนั้นมีกระสุน ธนู หอกซัด ติดแผงข้างม้าพร้อมเลยทีเดียว หากชาวบ้านคนไหนเผลอชะโงกหน้าออกมา ก็เป็นได้โดนลูกกระสุนยิงเอาบาดเจ็บแน่ๆ หรือถ้าเสด็จทางน้ำ ก็มีเรือนำกระบวนไปก่อนเช่นกัน ถึงขนาดเกิดคดีขึ้นในสมัย ร. 2 มีงานถวายผ้าพระกฐินที่พระองค์เสด็จเอง เเละราษฎรถวายฎีกาว่าถูกเจ้าพนักงานยิงด้วยกระสุนถูกตาบอด สาเหตุก็แค่เพียงดูขบวนเสด็จเท่านั้น พระองค์จึงโปรดให้ทำขวัญชาวบ้านคนนั้น และออกประกาศมาว่าต่อไปห้ามยิงราษฎรด้วยกระสุน เพียงแต่ให้เงื้อง่าเป็นการปรามไว้เท่านั้นพอ ต่อมามีคดีแบบนี้เกิดขึ้นอีกในสมัย ร.4 พระองค์จึงโปรดให้เลิกธรรมเนียมการห้ามชาวบ้านเฝ้าดูขบวนเสด็จโดยเด็ดขาด ด้วยต้องพระราชประสงค์ที่จะให้ราษฎรได้เข้าเฝ้าได้อย่างใกล้ชิดโดยไม่ต้องหลบซ่อนกันอย่างแต่ก่อนอีกต่อไป นี่แหละจึงเป็นที่มาของการที่พวกเราในสมัยนี้สามารถดุขบวนเสด็จได้โดยไม่ต้องหลบๆซ่อนๆกันอีกต่อไป