เมื่อถามหา "นิยาม" ก็ขอคัดลอกนิยามมาให้ดูกันสัก 3 ตัวอย่างก่อนครับ

ในวิกิพีเดียภาษาไทยขณะนี้นับว่าสั้นและห้วนที่สุด คือบอกเพียงว่า "อาณานิคม หมายถึง ดินแดนที่ต้องมีระบอบการปกครองที่ต้องภายใต้การอำนาจอธิปไตยของประเทศอื่น"

ก่อนไปดูวิกิภาษาอังกฤษลองดูคำนิยามในโปรแกรมพจนานุกรม Wordweb กันก่อน

1. A body of people who settle far from home but maintain ties with their homeland; inhabitants remain nationals of their home state but are not literally under the home state"s system of government
"the American colony in Paris"
2. A group of organisms of the same type living or growing together
3. A place where a group of people with the same interest or occupation are concentrated
"a nudist colony"; "an artists" colony"
4. A geographical area politically controlled by a distant country
5. (microbiology) a group of organisms grown from a single parent cell

ทีนี้มาดูวิกิพีเดียภาษาอังกฤษกันซะที

In politics and in history, a colony is a territory under the immediate political control of a state. For colonies in antiquity, city-states would often found their own colonies. Some colonies were historically countries, while others were territories without definite statehood from their inception. The metropolitan state is the state that owns the colony. In Ancient Greece, the city that founded a colony was called the metropolis. Mother country is a reference to the metropolitan state from the point of view of citizens who live in its colony. There is a United Nations list of Non-Self-Governing Territories.

A colony is mostly ruled by another state or can be run independently. Unlike a puppet state or satellite state, a colony has no independent international representation, and its top-level administration is under direct control of the metropolitan state.

The term "informal colony" is used by some historians to describe a country which is under the de facto control of another state, although this description is often contentious.

สรุปว่าโดยความหมายดั้งเดิมตรงไปตรงมานั้น เขาเน้นที่การล่าอาณานิคมในช่วงราวๆ ศตวรรษที่ 16-18 ดังเช่นประเทศล่าอาณานิคมที่คุณยกตัวอย่างมาครับ  ไม่นับการยึดครองดินแดนใกล้เคียงในลักษณะการขยายอาณาจักรหรืออาณาเขต  ส่วนเรื่องการมีอิทธิพลหรือการแทรแซงทางการเมืองสมัยหลังๆ ยังค่อนข้างจะเป็นการเปรียบเปรยที่ยังมีข้อถกเถียงกันอยู่ครับ  ในภาษาไทยนั้น "อาณานิคม" คือ "เมืองขึ้น"  แต่ "เมืองขึ้น" อาจจะไม่ใช่ "อาณานิคม" เช่น แคว้นต่างๆ ในสมัยโบราณเคยเป็นเมืองขึ้นอาณาจักรอยุธยา อยุธยาก็เคยเป็นเมืองขึ้นพม่า  แต่ในกรณีเหล่านี้ไม่เรียกว่า "อาณานิคม" ส่วนในปัจจุบันไทยจะเป็นอาณานิคมทางการเมือง เศรษฐกิจ หรือวัฒนธรรมของประเทศไหนหรือไม่ ก็ขึ้นอยู่กับคำจำกัดความและค่อนข้างจะเป็นการเปรียบเทียบมากกว่าครับ

ว้าว ตอบผมจริง ๆ ด้วย ขอบพระคุณมาก ๆ ครับ