คิดว่า คงไม่สามารถถือว่าเป็น "กระบอกแรก" ได้หรอกครับ เพราะปืนยาวชนิดนี้ ไม่ได้ผลิตขึ้นเป็นครั้งแรก และพระแสงปืนดังกล่าว ก็ไม่ได้เป็นของผลิตขึ้นโดยเฉพาะ (อาจจะมีกระบอกอื่นๆอีก เพียงแต่ไม่ได้เป็นของสมเด็จพระนเรศวรเท่านั้น)

แต่ถ้ามองในความหมายว่า เป็น "การยิงไกลด้วยปืนคาบชุดเป็นครั้งแรก" ของโลกหรือไม่ หรือ ระยะทางที่ยิงนั้น "เป็นสถิติโลกได้หรือไม่" ก็น่าคิดเหมือนกันครับ

หรือถ้าจำกัดวงให้แคบลงไปอีก ว่าเป็น "ครั้งแรกของอุษาคเนย์" หรือไม่ ยิ่งมีความเป็นไปได้ ว่าจะนับเป็นครั้งแรกได้ครับ

เห็นด้วยกับพี่นริศครับ คงไม่ใช่กระบอกแรกหรอก แต่ขอเสริมนิดนึงนะ อันนี้ไม่ได้ลบหลู่พระองค์ท่านนะ เพียงแต่มีข้อสงสัยว่า ประวัติศาสตร์อาจจะเขียนยกย่องเกินจริงไปได้มั้ยล่ะ เพราะประวัติศาสตร์ไทยสมัยนั้น คนเขียนคืออาลักษณ์ในวัง ซึ่งต้องเขียนเกี่ยวกับเบื้องสูงในทางดีไว้ก่อน แต่อีกแง่มุมคือ อาจเป็นไปได้ที่จะทรงแม่นปืนถึงขนาดนั้นกับความบังเอิญด้วยก็ได้ (อันนี้คิดเล่นๆนะ) ใครจะเพิ่มเติมอะไรเชิญต่อเลยครับ 

     ถ้าเป็นตามความเชื่อของชาวบ้านคงเกิดจาก กฤษดาภินิหารของพระนเรศวร ทำให้ทหารพม่าเกิดความยำเกรง

สำหรับผมคิดว่า(ผมไม่ได้จะลบหลู่พระองค์นะครับ)อาจจะมีการยิงปืนคาบศิลาิอีกหลายกระบอกจากทหารทั่วไป  คือระดมยิงแล้วมันไปโดนพอดีนะครับ ท่านอื่นคิดว่าไงบ้างครับ

จำได้คร่าวๆ ว่า ข้อความในพงศาวดารพูดประมาณว่าทหารทั้งสองฝ่ายยิงตอบโต้กันจากทั้งสองฝั่ง แต่ยิงไม่โดนกันเพราะแม่น้ำมันกว้างเกิน เข้าใจว่าพระแสงปืนต้นคงเป็นปืนชนิดที่ดีกว่ายิงได้ไกลกว่าของที่ไพร่พลแต่ละฝ่ายใช้ครับ

น่าเสียดายว่ายังหาพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาไม่ได้ ไม่ว่าฉบับพิมพ์เป็นเล่มหรือฉบับออนไลน์ 

.....อยู่ทีการปลุกตอนผลิตครับ.....

เห็นในสารคดี ตามรอยสมเด็จพระนเรศวร (สารคดีประกอบหนัง ตำนานสมเด็จพระนเรศวร ของท่านมุ้ย นั่นแหละครับ)

ตอนที่ท่านมุ้ยจะทำหนัง ท่านก็ได้ไปดูแม่น้ำสะโตง ในจุดที่คิดว่า กองทัพอยุธยาสมัยนั้น ใช้เป็นจุดข้ามแม่น้ำ ซึ่งท่านเชื่อว่า น่าจะเป็นตรงนี้ไม่ผิดแน่ เพราะความกว้างและความลึกของแม่น้ำ น้อยที่สุด สะดวกต่อการข้ามแม่น้ำ แม้แต่ในสมัยต่อมา มีการสร้างสะพานรถไฟข้ามแม่น้ำ ก็ยังใช้จุดนี้เป็นจุดสร้างสะพานเลย แสดงว่า จุดนี้ สะดวกสุดแล้วจริงๆ 

ณ จุดนั้น ความกว้างของแม่น้ำ ประมาณ 400 เมตร (ผมอาจจำตัวเลขผิดนะครับ ถ้าผิดโปรดแก้ไขด้วย) 

ทีนี้ ท่านก็กลับมาทดลองจำลองปืนขึ้นกระบอกหนึ่ง เพื่อทดลองยิง ทีมงานซึ่งเป็นทหาร ได้จำลองปืนคาบชุดขนาดยาว ตามที่มีข้อมูล แล้วเอามาทดสอบยิงเป้า ที่ห่างไป 400 เมตร โดนขึงเป้าผ้า ที่มีขนาดพอๆ กะช้างยืนตัวหนึ่ง ข้อจำกัดในการทดลองในสารคดี ก็กล่าวว่า ดินปืนนั้น ไม่สามารถหาสูตรดินปืนโบราณมาใช้ได้ เลยใช้ดินปืนสมัยใหม่ (ซึ่งมีแรงขับมากกว่า) มาใช้แทน 

ผลการทดลองยิง 3 ครั้ง พบว่า ปืนลักษณะนี้ สามารถยิงให้ได้ระยะเท่าความกว้างของแม่น้ำสะโตงได้อย่างไม่ยากนัก ทีมงานสร้างหนัง จึงสรุปกันว่า ตำนานพระแสงปืนต้น ข้ามแม่น้ำสะโตง น่าจะ เป็นไปได้

แต่เรื่องยากคือการบังคับให้กระสุนถูกเป้านี่สิ เพราะกระสุนในสมัยนั้น เป็นลูกกลม มิใช่เป็นกระสุนทรงกรวย ปืนมีเกลียวลำกล้องแต่อย่างใด และที่สำคัญ ที่ว่ายิงถึงเนี่ย ต้องยิงวิถีโค้ง มิใช่การยิงตรง ถ้ายิงตรงจะไม่ถึงจ้า  

เพราะฉะนั้น การที่สมเด็จพระนเรศวร จะทรงยิงปืนชนิดนั้น ให้ข้ามแม่น้ำ แล้วไปถูกแม่ทัพข้าศึกได้ จึงไม่ใช่เรื่องเหลือวิสัยครับ หากแต่พระองค์จะต้องทรงมีความรู้เรื่องส่วนผสมดินปืนอย่างแม่นยำ ทรงมีความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกับการยิงวิถีโค้ง และปัจจัยต่างๆที่จะมีผลกระทบต่อการยิงไกล (ใครได้ดู Shooter คงพอจำคำพูดของพระเอกเกี่ยวกะเรื่องการยิง Sniper ออก) เป็นอย่างช่ำชองทีเดียวครับ ถ้าพูดกันตามแบบคำพระ ก็อาจจะพูดได้ว่า พระองค์ท่านทรงมี "วิชชา"  

สำหรับคนทั่วไป ในสมัยนั้น ที่ไม่มีความรู้ เมื่อเห็นคนๆหนึ่งสามารถทำสิ่งที่เหนือกว่าความรับรู้ของตนได้ (ทั้งๆ ที่เรื่องนั้น ไม่ใช่เรื่องแปลกแต่อย่างใด หากมีความรู้ก็ทำได้) ก็จะพากันพูดว่า "นี่เป็นความมหัศจรรย์ เป็นปฏิหาริย์ เป็นแน่แท้"

ยิ่งพูดกัน ลือกันปากต่อปากในหมู่ทหารในกองทัพ ก็ยิ่งได้ความว่า เป็นเรื่อง อิทธิฤทธิ์+อภินิหาริย์ กันไปนั่นเองครับ       

ผมคิดว่าปืนแม่นจริงจริง

ท่านเป็นผู้ทรงมีบารมีขนาดนั้น ผมคิดว่า ท่านยิงจริง แม่นจริง ไม่งั้นพวกที่ลบหลู่ท่าน ที่เขียนกันมาอยู่ข้างบนนั้น แม่งคงไม่มีหน้ามานั่งเขียนอยู่อย่างนี้หรอก แถมมีหน้าใช้บัตรประชาชน สำเนาทะเบียนบ้าน ว่า คนไทย สัญชาติไทย อีกนะ ถ้าไม่มีท่านพวกคุณ จะได้มานั่งเล่น นั่งเขียนลบหลู่ท่านอยู่อย่างนี้หรอก  อีกทั้งแผ่นดินที่เหยีบอยู่ก็คือ แผ่นดินไทยอีก  คิดหน่อยดิ  (เฉพาะคนที่เขียนลบหลู่นะ)

เท่าที่อ่านความเห็นของแต่ละท่าน ผมไม่คิดว่าใครจะลบหลู่พระองค์ท่านหรอกครับ  เพียงแต่อาจจะไม่ได้เชื่อตามพงศาวดารแบบตามตัวอักษรเป๊ะๆ แล้วพยายามหาคำอธิบายเพิ่มเติมที่อาจจะขัดกับความเชื่อเดิมๆ ของท่านอื่น  แต่อย่ามองกันในแง่ร้ายนักเลยครับ

ท่านใช้ปืนอะไรยิงข้ามแม่น้ำเหรอครับ

ในพระราชพงศาวดารใช้คำว่า "พระแสงปืนคาบชุดยาวเก้าคืบ" ซึ่งก็คือปืนคาบศิลา (Musket) ครับ

ไม่น่าจะใช่คาบศิลา (flintlock) แต่เป็น คาบชุดไฟ (matchlock)

ตรวจสอบได้ได้จากการคำนวณยุคสมัยและพงศาวดาร