(เผยแพร่ครั้งแรกที่ rojn.blogth.com/HistoryMovies/ Fri-21-Jul-2006)
แม้ว่า สงครามโลกครั้งที่สอง จะจบพร้อมกับความตายของ อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ (Adolf Hitler) ผู้นำเยอรมันสมัยนั้นผู้ก่อสงครามขึ้นมามากกว่ากว่า 60 ปี แล้ว แต่เรื่องราวของ ฮิตเลอร์ และสงครามโลกครั้งนั้นก็ดูเหมือนจะยังคงความเป็นอมตะ เป็นที่วิพากษ์วิจารณ์ของชนรุ่นหลังอย่างเราๆ มาโดยตลอด
มีคำถามมากมายว่า ทำไมคนเยอรมันสมัยนั้นจึงหลงเชื่อคนที่เลวร้ายอย่างฮิตเลอร์? แล้วทำไมฮิตเลอร์จึงมีความเลวร้ายขนาดนั้น? และอะไรอีกหลายทำไม ซึ่งคงยากที่จะตอบให้ชัดเจนได้ด้วยคำพูดไม่กี่ประโยค
ภาพยนตร์เรื่อง Hitler the Rise of Evil เป็นอีกความพยายามหนึ่งที่จะอธิบายคำถามเหล่านี้ แต่ผลที่ได้อาจจะไม่ใช่คำตอบสุดท้ายที่ทุกคนจะพึงพอใจได้ แม้ว่าจะมีความยาวถึงสามชั่วโมง ซึ่งนับว่ายาวแล้ว แต่ก็ยังไม่เพียงพอที่จะบรรยายความสลับซับซ้อนของบุคลิกภาพฮิตเลอร์และของสังคมเยอรมันในเวลานั้นได้
ฮิตเลอร์อาสาร่วมรบกับกองทัพเยอรมันจนได้รับบาดเจ็บในตอนปลายสงคราม
หนังเรื่องนี้พูดถึง ฮิตเลอร์ ไว้อย่างไร?
เริ่มเรื่องกล่าวถึงครอบครัวของฮิตเลอร์ที่บิดาเป็นข้าราชการ แต่งงานกับแม่ของฮิตเลอร์ซึ่งเป็นหลานของตัว ความเจ้าอารมณ์ของบิดาที่มักลงโทษอดอล์ฟอย่างรุนแรง ไม่สนับสนุนให้อดอล์ฟ เรียนศิลปะ แต่แล้วก็ถึงแก่กรรมในขณะที่อดอล์ฟยังเป็นเด็ก อดอล์ฟจึงต้องอยู่กับแม่และพี่สาวต่างมารดา
ดูในเรื่องว่าครอบครัวฮิตเลอร์น่าจะมีปัญหาไม่น้อยแล้ว หากลองไปอ่านในวิกิพีเดียภาษาอังกฤษดู จะเห็นว่าครอบครัวฮิตเลอร์มีปัญหาเละเทะยิ่งกว่านี้อีก ตั้งแต่ตัวพ่อ (Alois Hitler) ที่ไม่ค่อยถูกกับตระกูลตัวเองจนเปลี่ยนชื่อสกุลจาก Schicklgrube มาเป็น Hitler การมีภรรยาสามคน และลูก 6 คน ปัญหาของ ฮิตเลอร์ นี้ แทบจะเรียกได้ว่าเป็นเคสอมตะเคสหนึ่งของวงการจิตวิทยาด้วยก็ว่าได้
เริ่มสร้างเอกลักษณ์ด้วยการเล็มหนวดด้านข้าง และใช้สวัสติกะเป็นเครื่องหมายพรรค
ก่อการปฏิวัติในบาวาเรีย เดือนพฤศจิกายน 1923 แต่ไม่สำเร็๋จ
เมื่ออดอล์ฟโตขึ้นได้พยายามเข้าเรียนศิลปะตามที่ตัวเองต้องการ แต่ไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร ท่ามกลางสภาพสังคมที่ยากจน จนกระทั่งมารดาถึงแก่กรรมไปอีกคน เมื่อมาร่วมรบกับกองทัพเยอรมันใน สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ก็ต้องพบกับควาพ่ายแพ้อย่างไม่น่าจะเป็น หลังสงครามก็ผจญแต่ความวุ่นวายทางการเมืองและความตกต่ำทางเศรษฐกิจมาตลอด จนกระทั่งได้มีโอกาสเข้าไปเป็นสมาชิกสังคมชาตินิยมที่จะเติบโตเป็นพรรคนาซีในเวลาต่อมา
เริ่มแต่งหนังสือ Mein Kampf ในคุก
ได้รับสัญชาติเยอรมัน เมื่อ 26 ก.พ.1932
ครองเสียงข้างมากในสภา
เป็นอันว่าความเป็นฮิตเลอร์นี้ ถูกหล่อหลอมขึ้นมาจากสภาพปัญหาในครอบครัวและสภาพสังคมที่ยุ่งเหยิงในยุคสมัยนั้น เมื่อกลับมาเทียบกับสังคมไทยที่กำลังยุ่งๆ เวลานี้ น่าเป็นห่วงเหมือนกันว่าเด็กและเยาวชนเราโตขึ้นจะเป็นอย่างไร
แล้วความเป็นฮิตเลอร์ที่ถูกหล่อหลอมขึ้นมาด้วยความเร่าร้อนนานัปการเช่นนี้ ก้าวขึ้นสู่ตำแหน่งสูงสุดทางการเมืองของประเทศเยอรมันได้อย่างไร?แน่นอนว่าย่อมมีองค์ประกอบและบุคคลหลายคนหลายกลุ่มเข้ามาหนุนหลัง ซึ่งแน่นอนว่าผู้สร้างภาพยนตร์ย่อมไม่สามารถจะกล่าวถึงทุกองค์ประกอบและทุกคนที่เกี่ยวข้องได้หมด จึงได้เลือกที่จะเน้นบทบาทของบุคคลสามรายด้วยกัน
รายแรกคือ ร้อยเอกโรม (Ernst Röhm) นายทหารร่างใหญ่ แต่เป็นโฮโมเซ็กช่วล ผู้นำกองกำลังของพรรคนาซีที่เรียกว่า เอสเอ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการปะทะกับพรรคคอมมิวนิสต์ซึ่งเป็นคู่แข่งทางการเมืองที่สำคัญของพรรค แต่ด้วยเหตุที่ในหลายสถานการณ์ พรรคนาซีโดยการนำของ ฮิตเลอร์ จำเป็นต้องรอมชอมกับกลุ่มการเมืองอื่นๆ และเปลี่ยนแนวทางจากการใช้กำลังยึดอำนาจรัฐมาเป็นการลงสนามเลือกตั้ง จึงเกิดเป็นความขัดแย้งระหว่างฮิตเลอร์กับโรมเป็นระยะๆ เมื่อฮิตเลอร์ขึ้นสู่อำนาจ โรมกับกองกำลังเอสเอจึงถูกกำจัดออกไป
รายต่อมาคือครอบครัวของ Ernst-Helene Hanfstaengl คู่สามีภรรยาที่เดินทางกลับจากอเมริกามาทำมาหากินในเยอรมันเพื่อทำธุรกิจการพิมพ์หนังสือศิลปะ เริ่มแรกทางฝ่ายสามีเป็นฝ่ายที่ประทับใจในฮิตเลอร์และให้การสนับสนุนทั้งในด้านการเงินและความคิดขณะที่ทางฝ่ายภรรยาไม่ค่อยจะชอบฮิตเลอร์นัก แต่ลงท้ายทางฝ่ายสามีกลับอึดอัดกับพฤติกรรมของฮิตเลอร์จนต้องหนีกลับไปอเมริกาในตอนท้าย ทิ้งให้ยายเมียที่กลับเป็นฝ่ายชื่นชมฮิตเลอร์อยู่กับลูกๆ
ด้านตรงข้ามกับครอบครัว Hanfstaengl คือ Fritz-Sophie Gerlich โดยเฉพาะฟริตซ์นั้น เป็นนักหนังสือพิมพ์ที่ติดตามทำข่าวเกี่ยวกับฮิตเลอร์มาตั้งแต่ช่วงที่พรรคนาซีเติบโตจากในโรงเบียร์ และมีอยู่ครั้งหนึ่งที่ฮิตเลอร์ได้ไปสนทนากับครอบครัวนี้ที่บ้านจนสองสามีภรรยาเห็นความร้ายกาจที่แฝงอยู่ จากนั้นฟริตซ์จึงพยายามเสนอข่าวต่อต้านฮิตเลอร์และพรรคนาซีมาโดยตลอด แม้ว่าจะต้องสูญเสียหน้าที่การงานและชีวิตไปในที่สุด
ประธานาธิบดีฮินเดนบูร์ก ผู้พยายามขัดขวางการขึ้นสู่อำนาจของฮิตเลอร์
หลานสาวของฮิตเลอร์
อีวาเบราวน์ คู่รักคนใหม่หลังการตายของหลานสาว
อันที่จริงแล้ว พรรคนาซียังมีบุคคลสำคัญอีกหลายราย ซึ่งหากจะกล่าวถึงให้หมดและครอบคลุมชีวิตฮิตเลอร์ตั้งแต่เกิดยังตายแล้ว อาจจะต้องสร้างเป็นหนังซีรีส์ชุดใหญ่ประมาณให้ใกล้เคียงกับหนังสามก๊กที่สาธารณรัฐประชาชนจีนเคยสร้างมาแล้ว ก็คงต้องยกประโยชน์ให้อีกเช่นเคย
สำหรับบทภาษาไทยที่เป็นปัญหาที่สุดที่ผู้ชมควรทราบ คือ การที่แปลคำว่า Chancellor (ในภาษาเยอรมันจะเขียนว่า Kanzler) ว่า "ประธานสภา" ซึ่งอาจเกิดจากความเข้าใจผิดในฉากบางฉากของภาพยนตร์ที่ผู้ดำรงตำแหน่งนี้ได้เข้าไปทำหน้าที่ในสภาด้วย แต่ในตำราภาษาไทยทั่วๆ ไปจะแปลคำๆ นี้ว่า "นายกรัฐมนตรี" เท่าที่เคยศึกษาไม่ปรากฏว่าจะแตกต่างจาก "Prime Minister" อย่างไร เอาเป็นว่าเป็นชื่อตำแหน่งนายกฯ ของเยอรมันโดยเฉพาะไปก่อนก็แล้วกัน
คำคมชวนคิด
ข้อความภาษาอังกฤษที่ว่า "The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing" Edmund Burke (1729-97) ซึ่งนำมาแสดงไว้ในตอนต้นและตอนท้ายของภาพยนตร์นั้น จะว่าหมายถึงตัวละครรายใดรายหนึ่งในภาพยนตร์ก็ไม่เชิง หรือจะนำมายกย่อง Fritz Gerlich ที่ประพฤติตรงข้ามโดยการต่อต้านฮิตเลอร์มาตลอดก็ไม่ทราบได้ โดยส่วนตัวแล้ว เมื่อดูหนังเรื่องนี้ ผมกลับนึกถึงคำกล่าวของ Bertold Brecht นักเขียนบทละครในสมัยนั้นซึ่งเป็นผู้ต่อต้านฮิตเลอร์รายหนึ่ง (ถ้าผมจำไม่ผิด และจำได้แต่เพียงใจความของคำพูดนั้น แน่นอนว่าคำพูดนี้ไม่อยู่ในหนัง) ว่า "สังคมใดที่ต้องการวีรบุรุษ สังคมนั้นกำลังมีปัญหา"
เนื่องจากบทความนี้เป็นลิขสิทธิ์อัน ชอบธรรมของผู้เขียน และอาจะมีการปรับปรุงแก้ไขข้อมูลบ้างตามความเหมาะสม ในการนำบทความไปเผยแพร่ในเว็บไซต์อื่นๆ จึงขอความร่วมมือให้ใช้วิธีการคัดลอกเฉพาะ Link หรือ URL Address แทนการคัดลอกบทความทั้งหมด หากมีการคัดลอกไปในลักษณะแอบอ้างเป็นผู้เขียน หรือมีเจตนาอื่นใดที่อาจก่อให้เกิดผลเสียต่อทางเว็บ iseehistory.com แล้ว จะดำเนินการขั้นเด็ดขาดตามกฎหมาย
ชื่อเรื่องภาษาอังกฤษ : Hitler the Rise of Evil
ชื่อภาษาไทย : ฮิตเลอร์จอมคนบงการโลก
ผู้แสดง :
- Robert Carlyle as Adolf Hitler
- Peter O'Toole as Paul von Hindenburg
- Matthew Modine as Fritz Gerlich
- Justin Salinger as Joseph Goebbels
- Chris Larkin as Herman Goering
- James Babsen as Rudolf Hess
- Friedrich Von Thun as Erich Ludendorff
- Peter Stormare as Ernst Röhm
- Stockard Channing as Klara Hitler
- Julianna Margulies as Helene Hanfstaengl
- Liev Schreiber as Ernst Hanfstaengl
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
เรียนเชิญสมาชิกร่วมแสดงความคิดเห็นที่ด้านล่างสุดของหน้าเว็บ (ต้องสมัครและ Login ก่อน) ผู้ชมทั่วไปหรือสมาชิกที่ต้องการโพสต์รูป เชิญร่วมแสดงความเห็นได้ที่เว็บบอร์ด "คุยกันหลังฉาก" ในกระทู้ที่มีอยู่แล้ว หรือ สร้างกระทู้ใหม่ (คลิกที่นี่) ครับ
หากเป็นสมาชิก Facebook แสดงความเห็นได้ในฟอร์มข้างล่างนี้ครับ
ภาพยนตร์ตัวอย่าง (Trailer) จาก www.youtube.com
ทางเว็บไม่มีนโยบายนำภาพยนตร์ฉบับ เต็มมาให้ดูออนไลน์หรือให้ดาวน์โหลดเนื่องจากเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์และไม่ มีพื้นที่สำหรับเก็บไฟล์ภาพยนตร์