
รัสปูติน เดินทางมาถึง กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก
การเขียน ประวัติศาสตร์ แทบจะทุกชาติทุกภาษา นอกจากจะจารึกคุณความดีของบรรดาวีรบุรุษวีรสตรีแล้ว ย่อมมีการจารึกความเลวร้ายของบุคคลประเภทที่เป็นผู้ร้ายอยู่ด้วย และบ่อยครั้งผู้ถูกจารึกความเลวนั้น กลับเป็นคนชาติเดียวกันที่ถูกจารึกในฐาน ทรราชย์ ผู้ทรยศ หรืออะไรต่างๆ ตามแต่เหตุการณ์
แต่บ่อยครั้งก็เกิดคำถามขึ้นมาว่า ผู้ที่เป็นวีรบุรุษวีรสตรีหรือผู้ร้ายเหล่านี้ มีแต่ด้านดีหรือด้านร้ายเพียงด้านเดียวละหรือ บ่อยครั้งที่ประวัติศาสตร์ถูกเขียนโดยผู้ชนะ ย่อมยกย่องคนที่ตนพอใจ และป้ายความผิดให้กับฝ่ายตรงข้าม จนลืมที่จะกล่าวถึงด้านเสียของคนที่ตนยกย่อง และด้านดีของคนที่ตนประณาม
กรณี ประวัติศาสตร์รัสเซีย สมัย สงครามโลกครั้งที่ 1 และ การปฏิวัติบอลเชวิค นั้น นอกจาก ซาร์นิโคลัส ที่ 2 และพระราชวงศ์โรมานอฟ จะกลายเป็นความล้มเหลวและสาเหตุของการขึ้นสู่อำนาจของพรรคคอมมิวนิสต์แล้ว บุรุษผู้มีนามว่า "รัสปูติน" (Grigori Yefimovich Rasputin หรือ Grigori Yefimovich Novyh) ได้กลายเป็นผู้ร้ายตลอดกาลสำหรับ ประวัติศาสตร์รัสเซีย ช่วงนี้ไปด้วย
ภาพยนตร์เรื่อง Rasputin: Dark Servant of Destiny นับเป็นอีกมุมมองหนึ่งที่ต่างไปจากประวัติศาสตร์ที่เราเรียนรู้กันมาพอสมควร
โดยการสมมติมุมมองของเจ้าชายอะเล็กซี (Tsarevich Alexei) พระโอรสองค์เดียวและองค์สุดท้องผู้เป็นรัชทายาทของ ซาร์นิโคลัส ที่ 2 ภาพยนตร์เริ่มเรื่องจาก รัสปูติน ถูกขับออกจาหมู่บ้าน เกิดเห็นนิมิตรที่เขาตีความว่าเป็นพระแม่มารีมาโปรดให้เขาไปช่วยองค์รัชทายาทที่ประชวรเป็นโรคโลหิตไหลไม่หยุด (ฮีโมฟีเลีย - haemophilia) ณ กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ในปี 1905 (พ.ศ.2448) การรักษาด้วยการใช้พลังจิตหรือการสะกดจิตของ รัสปูติน สามารถยับยั้งพระอาการขององค์รัชทายาทได้ สร้างความพอพระทัยให้กับ ซาร์นิโคลัส ซาริน่าอะเล็กซานดร้า เป็นอย่างมาก แต่ด้วยกิริยามารยาทอันต่ำทรามของ รัสปูติน ความประพฤติอันเหลวแหลกทั้งสุรานารี มีสตรีจำนวนมากมายแม้กระทั่งสตรีชั้นสูงมาปรนเปรอ ความระแวงว่าความลับเรื่องพระอาการของขององค์รัชทายาทจะรั่วไหลไปถึงศัตรู คือพวกปฏิวัติ และข่าวลือว่า รัสปูติน มีอำนาจอยู่เบื้องหลังราชสำนัก ทำให้ ซาร์นิโคลัส ไม่พอพระทัย รัสปูติน อยู่เป็นระยะ จนเคยมีพระราชโองการให้ออกจาก กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ภายใน 24 ชั่วโมง ครั้นเมื่อพระอาการของ เจ้าชายอะเล็กซี กำเริบขึ้นมา แน่นอนว่าไม่มีผู้ใดรักษาได้ ก็ต้องโปรดฯ ให้ตาม รัสปูติน กลับมา

รัสปูติน ใช้พลังจิตรักษา องค์รัชทายาท

รัสปูติน หาความสำราญในร้านแห่งหนึ่ง
ความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เมื่อเกิด สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ในปี 1914 (พ.ศ.2457) ซาร์นิโคลัส เสด็จออกไปบัญชาการรบในแนวหน้า ทิ้งให้ ซาริน่า ดูแลราชสำนัก ประชาชนที่ประสบความอดอยากยากแค้นยิ่งขึ้น แสดงความไม่พอใจต่อ ซาริน่า ซึ่งมีเชื้อสายเยอรมัน และข่าวลือว่า รัสปูติน มีอิทธิพลอยู่เบื้องหลัง ขณะที่สมาชิกพระราชวงศ์และบุคคลชั้นสูงในรัฐบาลก็ไม่พอใจ รัสปูติน เช่นกัน ครั้งหนึ่ง ซาร์นิโคลัส ลังเลพระทัยว่าจะเคลื่อนทัพไปทางเหนือหรือใต้ดี ซาริน่า ถวายคำแนะนำให้ไปทางเหนือตามคำแนะนำของ รัสปูติน โดยเชื่อว่าเป็นญาณวิเศษ แต่ผลกลับทำให้กองทัพรัสเซียสูญเสียอย่างหนัก ในที่สุด เจ้าชายเฟลิกซ์ ยูซูปอฟ (Prince Felix Yusupov) ได้ล่อลวงให้ รัสปูติน ไปในงานเลี้ยง แล้ววางยาพิษในขนมและไวน์ แต่ รัสปูติน ไม่เป็นไร เจ้าชายยูซูปอฟ จึงได้ใช้ปืนสังหาร แต่ รัสปูติน ในเรื่องนี้ก็ตายยากเหมือนในตำนาน คือถูกยิงทีแรกเหมือนจะตาย แล้วก็ลุกวิ่งหนีไปถึงหน้าประตูวัง เดือดร้อนบรรดาผู้ก่อการทั้งหลายต้องตามไปยิงอีกหลายนัด แล้วเอาตัวใส่กระสอบไปโยนทิ้งแม่น้ำ ซารินาทราบข่าวด้วยความเศร้าใจและตกพระทัย เพราะ รัสปูติน ได้เขียนหนังสือพยากรณ์อนาคตตนเองและพระราชวงศ์ไว้ว่า หาก รัสปูติน ถูกสามัญชนฆ่าตายจะไม่มีปัญหา แต่ถ้าถูกสมาชิกพระราชวงศ์สังหารแล้ว พระราชวงศ์จะประสบหายนะ ซึ่งต่อมาก็เกิดการปฏิวัติบอลเชวิค และพระราชวงศ์ถูกสังหารหมู่ที่บ้านหลังหนึ่งในเขตไซบีเรีย ในปี 1918 (พ.ศ.2461)

รัสปูติน กำลังกินขนมและไวน์ที่มียาพิษมากพอที่จะสังหารทหารนับสิบคน
มุมมองของเจ้าชายอะเล็กซีในเรื่องนี้ แม้จะไม่ได้ปฏิเสธความเหลวแหลกของ รัสปูติน ในเรื่องกิริยามารยาทและสุรานารี แต่ก็มอง รัสปูติน เป็นเหมือนเพื่อนคนเดียวของครอบครัวหรือพระราชวงศ์ ซึ่งแตกต่างจากมุมมองในประวัติศาสตร์ที่เรารู้กันทั่วไป คงไม่ง่ายที่จะบอกว่ามุมมองไหนถูกหรือผิดโดยสิ้นเชิง แต่มีข้อสังเกตว่าภาพยนตร์เรื่องนี้ ได้ละเลยบางประเด็นในประวัติ รัสปูติน ไป ได้แก่
- ความเหลวแหลกในเรื่องสุรานารีของ รัสปูติน นั้น ไม่ใช่เพียงแค่ความประพฤติส่วนตน แต่เป็นความเชื่อในนิกายนอกรีตที่ รัสปูติน นับถืออันเป็นเหตุให้ถูกขับจากหมู่บ้านที่ตนอาศัยอยู่
- เรื่องการอยู่เบื้องหลังราชสำนัก ว่ากันว่า รัสปูติน เองได้ใช้ความเป็นคนโปรดของซารินาในการให้คุณให้โทษแก่บุคคลต่างๆ เช่น ทูลให้ทรงลงโทษคนที่ตนไม่ชอบใจ
- คำทำนายของ รัสปูติน ที่ว่า หาก รัสปูติน ถูกคนชั้นสูงฆ่าตายแล้ว พระราชวงศ์จะล่มสลายไปด้วยนั้น อาจตีความในอีกแง่หนึ่งได้ว่าเป็นการขู่ ซาร์และซารินา เพราะทราบว่าตนเองมีศัตรูอยู่มาก รวมทั้งสมาชิกในพระราชวงศ์ด้วย

ซาร์นิโคลัส ซารินาอะเล็กซานดร้า พระโอรส ธิดา ราชบริพาร และแพทย์ประจำพระองค์ ถูกนำตัวลงมายังห้องใต้ดิน และถูกพวกบอลเชวิคสังหารหมู่

เรื่องพลังจิตของ รัสปูติน คงเป็นเรื่องที่อภิปรายกันได้ไม่จบว่ามีจริงแค่ไหน อย่างไร ที่พอจะเห็นสอดคล้องต้องกันคือเรื่องความสามารถในการสะกดจิต ในการรักษาเจ้าชายอาจเป็นแค่การสะกดจิตไม่ให้รู้สึกเจ็บปวดเหมือนวางยาสลบ ในฉากการสังหาร รัสปูติน ภาพยนตร์เลือกที่จะสร้างตามความเชื่อเดิมๆ ที่ว่า รัสปูติน ตายยาก ทั้งยาพิษและปืนสังหารไม่ได้ ไปตายเอาจริงๆ ก็เพราะจมน้ำและขาดอากาศอยู่ในกระสอบหลังจากถูกจับถ่วงน้ำ ซึ่งในวิกิพีเดียตั้งข้อสังเกตว่าอาจเป็นเรื่องที่แต่งเติมขึ้นมาเสริมความร้ายกาจของรัสปูตินเท่านั้น และตอนจบภาพยนตร์ที่อ้างว่าไม่สามารถพบศพเจ้าชายอะเล็กซีนั้น คงต้องเช็คกันดูอีกที ถ้าจำไม่ผิด เหมือนกับว่าพบพระศพทุกพระองค์ แม้กระทั่งเจ้าหญิงอนัสตาเซียที่เคยเล่าลือกันว่าหลบหนีมาได้
อีกประเด็นหนึ่ง ที่ควรพิจารณาคือ ไม่ว่า รัสปูติน จะเลวร้ายสถานใดก็ตาม เขาไม่ใช่สาเหตุเพียงประการเดียวของการล่มสลายของราชวงศ์โรมานอฟแห่งรัสเซียที่สืบทอดมากว่า 300 ปี การปกครองของราชวงศ์เองได้ละเลยความทุกข์ยากของประชาชนมาเป็นเวลานาน รัสปูติน เองอย่างมากก็เป็นแค่ตัวเร่งปฏิกิริยาเท่านั้น เรื่องของ ซารินากับ รัสปูติน เป็นข้อเตือนใจผู้ที่เชื่อในพยากรณ์ศาสตร์และไสยศาสตร์ว่าอย่าเอาแต่เชื่ออย่างงมงายจนกลายเป็นทุกสิ่งทุกอย่าง อย่างน้อยควรจะได้สำรวจข้อมูลข้อเท็จจริงอื่นที่เกี่ยวข้องประกอบไปด้วย โดยเฉพาะการสำรวจตนเอง หากซาร์นิโคลัสและซารินา จำกัดบทบาท รัสปูติน ไว้แต่เพียงผู้อภิบาลองค์รัชทายาทและเอาใจใส่ราษฎรมากกว่านี้ คงผ่อนหนักเป็นเบาหรือเปลี่ยนโฉมประวัติศาสตร์ได้พอสมควร
เนื่องจากบทความนี้เป็นลิขสิทธิ์อัน ชอบธรรมของผู้เขียน และอาจะมีการปรับปรุงแก้ไขข้อมูลบ้างตามความเหมาะสม ในการนำบทความไปเผยแพร่ในเว็บไซต์อื่นๆ จึงขอความร่วมมือให้ใช้วิธีการคัดลอกเฉพาะ Link หรือ URL Address แทนการคัดลอกบทความทั้งหมด หากมีการคัดลอกไปในลักษณะแอบอ้างเป็นผู้เขียน หรือมีเจตนาอื่นใดที่อาจก่อให้เกิดผลเสียต่อทางเว็บ iseehistory.com แล้ว จะดำเนินการขั้นเด็ดขาดตามกฎหมาย
ชื่อเรื่องภาษาอังกฤษ : Rasputin: Dark Servant of Destiny
ชื่อภาษาไทย : รัสปูติน พ่อมดโค่นแผ่นดิน
ผู้สร้าง : Nick Gillott, David R. Ginsburg, David Kirkpatrick, Galina Tuchinsky
ผู้กำกำกับ : Uli Edel
ผู้เขียนบท : Peter Pruce
ผู้แสดง : Alan Rickman, Greta Scacchi, Ian McKellen
ควรอ่านเพิ่มเติม
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
เรียนเชิญสมาชิกร่วมแสดงความคิดเห็นที่ด้านล่างสุดของหน้าเว็บ (ต้องสมัครและ Login ก่อน) ผู้ชมทั่วไปหรือสมาชิกที่ต้องการโพสต์รูป เชิญร่วมแสดงความเห็นได้ที่เว็บบอร์ด "คุยกันหลังฉาก" ในกระทู้ที่มีอยู่แล้ว หรือ สร้างกระทู้ใหม่ (คลิกที่นี่) ครับ
หากเป็นสมาชิก Facebook แสดงความเห็นได้ในฟอร์มข้างล่างนี้ครับ
ทางเว็บไม่มีนโยบายนำภาพยนตร์ฉบับ เต็มมาให้ดูออนไลน์หรือให้ดาวน์โหลดเนื่องจากเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์และไม่ มีพื้นที่สำหรับเก็บไฟล์ภาพยนตร์