ได้ยินชื่อ "วันทหารผ่านศึก" มาตั้งแต่เริ่มฟังวิทยุดูทีวีรู้เรื่อง  ด้วยตอนนั้นเรามีนายกรัฐมนตรีเป็นทหาร  คือ ท่านจอมพลถนอม กิตติขจร  พอจะถึงวันนี้ทีไร  จะมีการประกาศทางโทรทัศน์ให้ทราบกันล่วงหน้า  ความที่ไม่มีใครในครอบครัว ญาติมิตร หรือเพื่อนบ้านเป็นทหาร  มีเพียงน้าชายที่เป็นทหารอากาศแต่ไม่ใช่เหล่านักบินหรือเหล่าที่ต้องออกรบ  แถมบางช่วงประจำการอยู่ต่างจังหวัดอีกต่างหาก    ผมจึงไม่ต่างอะไรกับคนไทยส่วนใหญ่ที่รู้ว่าวันที่ 3 กุมภาพันธ์ เป็นวันทหารผ่านศึกก็บุญแล้ว
 

ส่วนหนึ่งของ "คนไทยในกองทัพพระราชอาณาจักรลาว" หรือ "นักรบนิรนาม 333"

เติบโตขึ้นมาเรื่อยๆ  ได้ยินข่าวการรบระหว่างทหารกับบรรดา "สหาย" ทั้งหลาย หรือที่ในยุคนั้นเรียกว่า "ผกค." บ้าง  ได้ยินว่าทหารไทยเคยไปรบในเกาหลีและเวียดนามบ้าง  ผ่านยุคสมัยที่ "ทหาร" ปฏิวัติยึดอำนาจสำเร็จบ้างไม่สำเร็จบ้าง  และยุคที่ประเทศเพื่อนบ้านเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้วเกิดหวังดีแต่วิธีร้ายอยากจะมาเปลี่ยนการปกครองของไทยบ้าง  ช่วงที่ได้ใกล้ชิดความเป็นทหารมากที่สุดคือช่วงที่ "เรียน ร.ด." หรือพูดให้เต็มๆ ว่าได้เป็น "นักศึกษาวิชาทหารรักษาดินแดน"  ตั้งแต่ชั้นม.ศ.4 ในพ.ศ.2518 ซึ่งทีแรกก็คิดว่าจะเรียนให้พ้นๆ แค่ 3 ปี อย่างชาวบ้านเขา  แต่พอจบปี 3 เข้าแล้ว ตอนนั้นเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์พึ่งจบปี 1 จะขึ้นปี 2 มีเพื่อนมาชวนให้เรียนต่อปี 4 ปี 5 โดยไม่ได้ให้เหตุผลอะไรมาก  แต่มาหาเหตุผลด้วยตัวเองว่า  ไม่อยากใช้ชีวิตแค่อยู่บ้านกับมาเรียนมหาวิทยาลัย ถ้าเรียนร.ด.ต่อให้ครบ 5 ปี จะได้มีโอกาสเห็นกรมกองทหารซึ่งเป็นชีวิตอีกแบบนอกรั้วมหาวิทยาลัย  จึงตัดสินใจเรียนจนครบ 5 ปี มีสิทธิใช้ยศ "ว่าที่ร้อยตรี"  แต่ก็แทบไม่ได้ใช้  ด้วยเหตุผลว่าจบมาทั้งวิชามหาวิทยาลัยและวิชาร.ด.แล้วก็ไม่ได้ทำมาหากินอะไรที่เกี่ยวข้องกับทหารอีกเลย
 

ถ่ายภาพร่วมกับนายทหารชั้นผู้ใหญ่

ในช่วงที่เรียนร.ด. 5 ปีนี้ (รวมถึงการอบรมก่อนติดยศว่าที่ร้อยตรีและการถูกเรียกไปฝึกทบทวน 2 ครั้ง)  เป็นช่วงที่ได้สัมผัสกับ "ทหารผ่านศึก"  ซึ่งก็คือบรรดา "ครูฝึก" ทั้งหลายของพวกเรานั้นเอง  ต้องขอบคุณกรมการรักษาดินแดนในยุคนั้นที่ได้คัดเลือกท่านเหล่านั้นมาเป็นครูฝึกของพวกเรา  ไม่ว่าท่านเหล่านั้นจะ "โหด" อย่างไร  ยังมีเวลาที่ท่านเหล่านั้นได้บอกเล่าถึงประสบการณ์การรบของท่าน  ซึ่งเพียงได้ฟังก็นับว่ามีค่ามากแม้กับคนที่ไม่ได้มีโอกาสได้ข้องแวะกับอาชีพทหารอีกเลยในภายหลังอย่างผม  อย่างไรก็ตาม "วันทหารผ่านศึก" ก็ยังเป็นแค่ความรู้รอบตัวสำหรับ "ทหารกองหนุน" อย่างผมที่ไม่มีโอกาสได้ไปหนุนหรือไปทดแทนกำลังรบหลักที่ไหนเลย

ดูเหรียญตราของ 3 ท่านนี้ซีครับ

ผ่านเลยมาจนกระทั่งอายุปาเข้าหลักสี่  จึงได้มาเปิดเว็บไซต์ภาพยนตร์ประวัติศาสตร์ (www.iseehistory.com) ซึ่งตอนแรกอาจจะคิดเพียงทำแก้เหงา  หาหนังเกี่ยวกับประวัติศาสตร์มาเขียนเปรียบเทียบระหว่างตัวหนังกับข้อเท็จจริงที่หาได้  ตามประสาคนที่ดูหนังประวัติศาสตร์มาหลายเรื่อง แล้วยังเคยเรียนประวัติศาสตร์ในระดับสูงมาแล้ว  เริ่มทำจากเขียนเองคนเดียวจนมีผู้รู้มาช่วยเขียนบ้างในบางช่วง  แต่ยังต้องส่งบทความให้ผมขึ้นเว็บเอง  จนกระทั่งได้รับการสนับสนุนระบบ Blog ที่สมาชิกสามารถร่วมเขียนบทความได้โดยไม่ต้องรอผมเป็นบรรณาธิการ  จึงได้รับเกียรติจากท่าน "samphan" หรืออดีต "หัวหน้าภูสิน" หนึ่งใน "คนไทยในกองทัพพระราชอาณาจักรลาว" มาร่วมเขียนบทความที่เป็นความรู้ทางด้านประวัติศาสตร์ทั้งไทยและสากล  รวมถึงประสบการณ์การรบเมื่อครั้งเป็น "คนไทยในกองทัพพระราชอาณาจักรลาว" ด้วย  จนกลายเป็นสื่อให้อดีตคนไทยในกองทัพพระราชอาณาจักรลาวท่านอื่นๆ ได้มาพบปะพูดคุยกันจนเกิดการนัดหมายให้มาพบกันที่อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิในวันทหารผ่านศึกปี 2553 นี้   มาถึงขั้นนี้แล้ว ทหารกองหนุนอย่างผมที่ยังไม่เคยเห็นสงครามมากกว่าการฝึกและในหนังสงครามก็อดใจไม่ได้  ต้องลางานไปดูตัวตนของบรรดาทหารผ่านศึกที่มาเป็นขาประจำเว็บไซต์ตลอดจนถึงพิธีการจริงๆ ของงานวันทหารผ่านศึกที่สักแต่ว่าได้ยินมาแต่เด็ก
 

โอกาสจะได้ถ่ายภาพอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิใกล้ๆ แบบนี้หายาก

ตอนแรกตั้งใจว่าจะเล่าด้วยภาพเป็นหลัก  ไหงเขียนเกริ่นนำซะยาวก็ไม่ทราบ  เอาเป็นว่าจากที่นัดหมายกันไว้ว่า 6.30 น.เป็นต้นไป  ผมไปถึงเอาราวๆ 7 โมงครึ่งกว่าๆ แต่ก็ไม่นับว่าสายเพราะพิธีการจริงๆ จะเริ่มหลังเคารพธงชาติ  มาถึงหน้างานแล้วยังไม่รู้จะหาใครเจอได้ยังไง  แถมจำผิดคิดว่าเคยจดเบอร์โทร.ของท่าน samphan ไว้  แต่ยังดีที่ก่อนออกจากบ้านได้จดเบอร์ของคุณ Combat ซึ่งเป็นผู้หนึ่งที่ร่วมนัดหมายเผื่อไว้อีกราย  จึงหากันจนเจอ  แล้วบรรยากาศที่คล้ายๆ สมัยผมเรียนร.ด.ก็กลับมาอีกครั้ง  แม้ว่าผมจะอยู่ในฐานะคนในก็ไม่เชิงคนนอกก็ไม่เชิง  ได้ยินได้ฟังผู้ที่เคยเป็นสหายร่วมรบคุยกันบ้าง  ให้สัมภาษณ์น้องนักข่าวจาก Voice TV บ้าง  บอกเล่าเรื่องต่างๆ ให้ผมฟังโดยตรงบ้าง แม้ผมกับบรรดาอดีตนักรบในลาวจะไม่ได้อยู่ตรงจุดที่เห็นพิธีการต่างๆ ได้ชัด  การได้ยินได้ฟังเรื่องเหล่านี้ข้างๆ อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิที่ผมมีโอกาสได้เข้ามาดูใกล้ๆ เป็นครั้งแรก  นับเป็นประสบการณ์ที่น่าประทับใจ  อย่างยิ่ง
 

ฐานล่างของอนุสาวรีย์ที่รายรอบไปด้วยพวงมาลา

ผมได้อยู่ในบริเวณอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิจนเสร็จพิธีของวันทหารผ่านศึกที่นั่นในราว 10 โมง บรรดาทหารผ่านศึกท่านมีกำหนดที่จะไปสังสรรค์กันต่อที่กรมทหารราบที่ 11  แต่สำหรับผมที่ยังรู้สึกว่าตัวเองจะเป็นคนในก็ไม่เชิงคนนอกก็ไม่เชิง ได้ตัดสินใจปลีกตัวไปทางอื่น  โดยก่อนนั้นก็ได้รับทราบแล้วว่า บรรดาคนไทยในกองทัพพระราชอาณาจักรลาวในอดีต ซึ่งได้รวมตัวกันในนาม "สมาคมนักรบนิรนาม 333" มีกำหนดที่จะพบปะสังสรรค์กันในวันเสาร์ที่ 3 เมษายน ณ หอประชุมกานตรัตน์  รายละเอียดเพิ่มเติมจะได้นำมาประชาสัมพันธ์กันต่อไป  ตัวผมเองหากไม่มีปัญหาอื่นใดก็จะไปร่วมด้วยครับ

----------

เพิ่มเติมอีกนิด ด้วยคลิปจาก Voice TV  ทีวีของลูกๆ อดีตนายกฯ  ที่บังเอิญนักข่าวของเขาได้มาสัมภาษณ์ 1 ในนักรบนิรนามในกองทัพพระราชอาณาจักรลาวเข้าพอดีครับ

หมายเหตุ : เปิดให้แสดงความคิดเห็นเฉพาะสมาชิกเว็บไซต์ที่ด้านล่างสุด หรือสมาชิก Facebook แสดงความเห็นได้ในกรอบข้างล่างนี้ครับ