ภาพยนตร์เกี่ยวกับสงครามโลกครั้งที่ 2 การรบของฝ่ายสัมพันธมิตรสมรภูมิยุโรป หรือสมรภุมิอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีเยอรมันและอิตาลีเป็นชาติหลักทางฝ่ายอักษะ

สตีเฟน แอมโบรส (Stephen E. Ambrose คนเดียวกับที่เขียนเรื่อง Band of Brothers นั่นแหละครับ) สรุปไว้ในตอนท้ายสารคดีว่า กำแพงแอตแลนติค ล้มเหลว ก็เพราะคนที่บุกทะลวงเข้าไป

จากเสี้ยวหนึ่งของเหตุการณ์จริงที่มีบันทึกไว้ว่า กองทัพสหรัฐ ฯ ต้องสูญเสียกำลังพลที่เป็นพี่น้องพ่อแม่เดียวกันไปพร้อม ๆ กัน 3 หรือ 5 คนนี่แหละครับ ผมเองก็จำไม่ได้แล้ว หนังสือที่จะอ้างอิงก็ไม่รู้ว่าหายไปไหน ทำให้มีระเบียบในกองทัพขึ้นมาว่า ไม่ให้มีญาติพี่น้องตระกูลเดียวกันประจำการอยู่ด้วยกัน เพื่อลดการสูญเสียขวัญและกำลังใจของครอบครัว ถ้ามีการสูญเสียแบบตายหมู่เกิดขึ้น

จัดว่าเป็น Action Comedy รุ่นเก๋าที่น่าศึกษา คือใช้ขบวนรถไฟเป็นตัวเดินเรื่อง บางตอนอาจจะโม้ไปบ้างอย่างเช่น การเลาะพื้นโบกี้ออกมายึดขบวนรถ หรือตอนยิงเครื่องบินเยอรมันตกไปหนึ่งลำ แต่ก็ไม่ใช่แอคชั่นหวือหวาพลิกไปพลิกมาแล้วก็ระเบิดวินาศสันตะโรแบบเว่อๆ อย่างหนังแอคชั่นรุ่นใหม่หลายๆ เรื่อง ถ้าเรื่องจบแบบ Happy Ending อย่างในนิยาย จะเป็น Action Comedy ที่สมบูรณ์แบบเลยครับ

วันที่ 17 พฤษภาคม 1943 (พ.ศ.2486) หรือเมื่อ 64 ปีที่ผ่านมา ณ สนามบิน Bassingbourn ประเทศอังกฤษ เป็นวันที่เครื่องบินทิ้งระเบิดแบบ 4 เครื่องยนต์ลำหนึ่งจะต้องบินเป็นเที่ยวบินที่ 25 เพื่อไปทิ้งระเบิดที่ Wilhelmshaven เยอรมันนี ซึ่งเป็นเที่ยวบินสุดท้ายของเธอ เนื่องจาก Memphis Belle เป็นเครื่องบินทิ้งระเบิดลำแรกของฝูง ที่จะผ่านการปฏิบัติภารกิจครบ 25 เที่ยวบิน โดยที่ไม่ถูกยิงตก หรือ เสียหายจนต้องออกจากการรบ ดังนั้น เพื่อผลทางด้านจิตวิทยา และความต้องการที่จะประชาสัมพันธ์กองทัพ รวมถึงการออกชักจูงประชาชนในสหรัฐอเมริกาเมืองแม่ ให้ช่วยกันซื้อพันธบัตรสงคราม เพื่อนำเงินมาเป็นทุนสำรองในการรบต่อต้านการบุกของเยอรมันนีและญี่ปุ่นผู้ก่อสงครามโลกครั้งที่ 2 ขึ้นมา Belle จึงต้องกลับบ้าน เพื่อภารกิจบินตะเวนทำการประชาสัมพันธ์แทนการออกบินทำการรบอีกต่อไป

หนังเรื่องนี้ เกี่ยวกับสงครามกลางเมืองสเปน (The Spanish Civil War 17 กรกฎาคม 1936/พ.ศ.2479 - 1 เมษายน 1939/พ.ศ.2482) แม้จะเป็นการสะท้อนปัญหาบ้านเมือง แต่ก็ไม่ใช่ทั้งการปลุกระดมยัดเยียดทฤษฎีการเมือง หรือประณามอะไรใครเกินเหตุ ท่านจะเอียงซ้ายเอียงขวามากน้อยแค่ไหนหรือไม่รู้อะไรเกี่ยวกับการเมืองเลยก็ดูได้

ระหว่างฝูงบินออกบินตรงไปนอร์เวย์ ทางกองบัญชาการได้รับข่าวจากหน่วยใต้ดินว่า กองกำลังของหน่วยใต้ดินที่จะเป็นหน่วยทำลายปืนต่อสู้อากาศยานถูกกองทหารเยอรมันทำลายหมด จำนวนปืนต่อสู้อากาศยานที่เรียงรายอยู่ของช่องฟยอร์ดทุกกระบอกยังสามารถขัดขวางการปฏิบัติงานครั้งนี้ได้ คำสั่งอนุญาตให้ถอนตัวถูกส่งถึงฝูงบิน แต่ผู้ฝูง แกร้นท์ ยังคงนำลูกฝูงเข้าปฏิบัติการด้วยความกล้าหาญ

ความเป็นอมตะของนวนิยายและภาพยนตร์เรื่องนี้น่าจะอยู่ตรงที่ ความต้องการของสทรานสกี้ที่จะคว้าเหรียญกล้าหาญมาครองทั้งที่ตัวไม่มีคุณสมบัติ และยอมกระทั่งโกงความดีความชอบคนที่เสียชีวิต และการกลั่นแกล้งผู้ที่ขวางผลประโยชน์ อันเป็นเรื่องที่อาจพบเห็นได้ในองค์กรทั่วไป ไม่ว่าหน่วยทหารยามสงคราม หรือองค์กรใดๆ ในยามสงบ

จัดว่าเป็นหนังที่ดูไม่ค่อยสนุกเท่าไหร่ และไม่ค่อยให้ข้อมูลความรู้ทางประวัติศาสตร์อะไรมากนัก แต่ทัศนะต่อสงครามของเขานั้น เรียกว่าเป็นการเอาชนะความเลวด้วยความดี ชนะความบ้างานรบด้วยเมตตาธรรม ที่น่าจะเวิร์กไม่น้อยหากได้รับการสนับสนุนจากปัจจัยอื่นๆ ในเรื่องอย่างเพียงพอ และน่าเสียดายที่ไม่ค่อยจะได้เห็นแนวคิดแบบนี้ในหนังสงครามเรื่องอื่นๆ

ทางฝ่ายผู้หมวดฮาร์ทแมนที่ต้องรบต่อเพราะผบ.เปลี่ยนคำสั่งจากการทำลายสะพานเป็นยึดสะพานแล้ว นึกถึงคำพูดของครูฝึกรด.ที่สอนว่า "คำสั่งทหารนั้นเด็ดขาด แต่ไม่แน่นอน" เหตุการณ์ที่ฮาร์ทแมนเจอมันช่างสาหัสสากรรจ์กว่าที่ผมเคยจินตนาการในสมัยเรียนรด.เหลือเกิน ด้านผู้พันครูเกอร์ ก็น่าเห็นใจตรงที่ตะแกเหมือนถูกหลอกใช้ จนต้องพบจุดจบอย่างน่าอนาถ

การที่ ฮิตเลอร์ สั่งฆ่าคนยิวเป็นล้านๆ ได้ ซึ่งในจำนวนนี้มีเด็กด้วย ก็เพราะทฤษฏีคลั่งเชื้อชาติอารยัน จึงไม่แปลกอะไรที่ตะแกจะกลายเป็น "ลุงฮิตเลอร์" ผู้ใจดีในสายตาของหน่วยยุวชนฮิตเลอร์ หรือลูกๆ ของดร.เกิบเบิล สมุนผู้อยู่ข้างกายเขาจนถึงวาระสุดท้าย