ภาพยนตร์เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ไทย

ในประวัติศาสตร์ไทยกระแสหลักก็มักจะนำยามาดะมาเป็น Presenter ในด้านความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับญี่ปุ่นที่มีมายาวนาน  และเมื่อมีการสร้างภาพยนตร์ไทยเกี่ยวกับท่านผู้นี้ขึ้นมาก็แน่นอนว่าเป็นการเดินตามรอยการสร้างภาพสวยงามในประวัติศาสตร์ไทย-ญี่ปุ่นดังว่า  ทั้งที่พอดูกันในรายละเอียดจริงๆ เรื่องราวของยามาดะก็ไม่ได้สวยงามอะไรนัก

การสร้างภาพยนตร์เรื่องนี้จึงน่ายกย่องในด้านการนำวีรกรรมของสามัญชนที่เคยถูกมองข้ามจนเหมือนจะถูกลืมมาให้คนไทยได้รับรู้กันมากขึ้น  แต่ในอีกด้านหนึ่ง การนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์ความยาวร่วมสองชั่วโมงก็ย่อมจะต้องมีการแต่งเติมเรื่องราวขึ้นมาไม่น้อย  แล้วเรื่องเหล่านั้นจะมีความน่าเชื่อถือเพียงใด

ย้อนหลังไปอีกราวสามสิบกว่าปีก่อน  เมืองไทยเราก็เคยมีความขัดแย้งทางการเมืองถึงขนาดที่ผ่านหนึ่งถูกปราบปรามอย่างรุนแรงจนต้องหนีเข้าป่าไปจับอาวุธต่อสู้กับรัฐบาลกันเลย  ในเวลานั้นใครจะยังมีอารมณ์ขันแค่ไหนก็ไม่ทราบ  จนเมื่อไม่นานมานี้เหตุการณ์ประวัติศาสตร์ดังกล่าวได้ถูกนำมาเป็นแบ็คกราวด์ของภาพยนตร์ตลกที่เรากำลังจะคุยกันในครั้งนี้

โดยส่วนตัวของมีความรู้สึกว่าภาพยนตร์ "ตำนานสมเด็จพระนเรศวรฯ" ในภาคนี้  น่าผิดหวังยิ่งกว่าภาคก่อนๆ  เสียเวลาไปกับเรื่องที่น่าเบื่อไปหลายนาทีกว่าจะถึงฉากเหตุการณ์สำคัญจริงๆ   เหตุผลเดียวที่จะดูภาพยนตร์ในภาคนี้คือดูให้ครบชุดไปอย่างนั้นเอง  แล้วคงต้องรอดูกันต่อไปว่าภาค 5 จะเป็นอย่างไร  และจะจบสมบูรณ์หรือไม่

ครั้งนี้เรามาคุยกันถึงเรื่อง  "ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ภาค ๓ ยุทธนาวี" กันซะที  เหตุที่ภาพยนตร์เรื่องนี้มีคำว่า "ยุทธนาวี" อยู่ในชื่อนั้น  เข้าใจว่าเดิมทีจะให้ภาพยนตร์จบลงในภาคที่ 4 แล้วเลยตั้งชื่อว่า 3 ว่า "ยุทธนาวี" ให้คู่กับภาค 4 ที่ควรจะเป็นภาคจบว่า "ยุทธหัตถี" แต่เอาเข้าจริงๆ ยังไม่สามารถจบลงในภาค 4 ได้  แล้วในภาค 3 เหตุการณ์ "ยุทธนาวี" นั้นเด่นเพียงพอหรือไม่

ความสัมพันธ์ระหว่าง “สามเสือสุพรรณ” ที่เป็นดั่งสามทหารเสือของเสือฝ้ายไม่ค่อยจะมีพัฒนาการอะไรที่น่าสนใจนัก  กลายเป็นต่างคนต่างสร้างดาวคนละดวง  แล้วเวลาในภาพยนตร์เพียงชั่วโมงกว่าๆ ก็สั้นเกินกว่าจะแสดงให้เห็นว่าสามเสือสามหนุ่มสามมุมนี้มีอะไรที่เป็นจุดร่วมจุดต่างที่น่าสนใจ  ทั้งที่ “สามเสือสุพรรณ” รวมถึงเสือฝ้าย ต่างก็เป็นสุจริตชนที่ถูกบีบคั้นให้กลายเป็นโจรด้วยกันทั้งสิ้น

ความน่าสนใจของภาพยนตร์เรื่องนี้คือการนำเรื่องราวที่เป็นประวัติศาสตร์ท้องถิ่นที่นอกเหนือจากประวัติศาสตร์ส่วนกลางมานำเสนอ  แต่น่าเสียดายว่าในที่สุด ภาพยนตร์เรื่องนี้ก็ไม่อาจหนีพ้นกลิ่นอายของประวัติศาสตร์ส่วนกลาง ด้วยการแต่งเติมเรื่องราวจนคลาดเคลื่อนจากประวัติศาสตร์จริงไปอย่างมากมาย ชนิดที่ต้องทำใจว่า "ทิพพ์ช้าง" (พอพานการันต์) ในภาพยนตร์เป็นคนละคนกับ "ทิพย์ช้าง" (ยอยักษ์การันต์) ในประวัติศาสตร์จริงกันเลยครับ

สามารถนำความโลดโผนแบบกำลังภายในมาผสมผสานกับการต่อสู้แบบไทยๆ รวมถึงวิชาคงกระพันได้อย่างลงตัว พอดูได้เพลินๆ สำหรับคนที่ชอบบทบู๊แบบไทยๆ และ/หรือแบบกำลังภายใน โดยไม่ต้องซีเรียสกับแบ็คกรานด์ทางประวัติศาสตร์มากนัก

ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับรางวัลตุ๊กตาทองกำกับศิลป์ยอดเยี่ยม และรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจากสำนักนายกรัฐมนตรีด้วยครับ น่าเสียดายที่ "มหาราชดำ" นี้เป็นผลงานภาพยนตร์ประวัติศาสตร์ยุคเก่าเรื่องเดียวของ ทรนง ศรีเชื้อ ที่ไม่ได้มีการสานต่ออีกเลย หากเขายังสร้างภาพยนตร์ในแนวนี้ต่อไปโดยได้รับความร่วมมือจากผู้รู้ทางประวัติศาสตร์ น่าจะทำให้ภาพยนตร์ในแนวนี้ได้พัฒนายิ่งขึ้น

แนวคิดทางประวัติศาสตร์ของภาพยนตร์เรื่องนี้ ผมรู้สึกว่าไม่ค่อยจะยุติธรรมกับคณะราษฎรผู้เปลี่ยนแปลงการปกครองปี 2475 เท่าไหร่นัก โดยสร้างความเลวร้ายผ่านบรรดาผู้คุมราวกับจะให้เป็นตัวแทนความเลวร้ายของการปกครองภายหลัง 2475 น่าสังเกตด้วยว่าภาพยนตร์เรื่องนี้สร้างขึ้นในช่วงที่การเมืองมีการแบ่งแยกเป็นซ้ายเป็นขวาอย่างรุนแรง และท่านผู้เขียนบทภาพยนตร์ก็ออกจะขวาจัดซะด้วย